Cebel-i Sel’a ( Sel’a Dağı)’nın hemen eteklerinde bulunan ve Hendek Gazvesinde Allah Rasûlu ve Ashabın ileri gelenlerinin çadırlarını kurdukları ve sonrasında ise musalla – namazgah olarak kullanılagelen mekanlardır. Öncelikle belirtelim, Allah Rasûlu’nün (sav) bizzat iştirak ettiği savaşlara gazve; başına komutan atadıklarına ise siyer tarihinde seriyye ismi verilmektedir. Burada ise bizzat başında bulunup komuta ettiği için Hendek Gazvesi olarak isimlendirilir. Buradaki gazvede toplamda 6 şehidimiz vardır. Bunlardan müşriklerin attığı ok ile yaralı olan Sa’d bin Muaz dışındakiler hemen orada bulunan şehitliğe defnedildiler. Sa’d bin Muaz ise bir süre sonra kolundaki yaranın tekrar açılması ve kanın durdurulamaması sebebiyle vefat edip, Allah Rasûlü tarafından Cennet’ul Bakî’ye defnedilmiştir.
Ziyaretler esnasında buradaki şehitlik atlanmakta yada unutulmaktadır. Ancak bizler vefa gereği hatırlatalım, muhakkak en azından 11 ihlas 1 fatiha ile yada mümkünse evvelinde okuyacağımız Yasin-i Şerif ile ziyaret edelim.
Mescitlerin isimleri: Fetih Mescidi ( Allah Rasûlu’nün otağının kurulduğu yer) , Ebubekir Mescidi, Ali bin Ebu Talip Mescidi, Selman Fârisi Mescidi, Ömer bin Hattâb Mescidi ve Sad bin Muaz Mescidi ( Mescid-i Fâtıma). Bunların toplamda yedi tane olması gerekirken şu anda bir arada altı tane bulunmakta olup, yedinci mescit için iki tane ihtimal üzerinde durulmaktadır. Bir tanesi yaklaşık olarak 400-500 metre ilerisinde şu anda yerleşim yerinin arka kısmında kalan Ben-i Haram Mescidi ( Secde Mağarası). Bir diğeri ise Sel’a dağının arka kısmında ( Mescid-i Nebevi ile Uhud Tarafı) Zubâb dağı diye isimlendirilen yaklaşık 25- 30 metre yükseklikteki küçük bir tepecikte bulunan Mescid-i Râye ( Sancak Mescidi). Gerek Memlük kaynaklarında gerekse de Osmanlı kayıtlarında aktarılan bilgilerin bir çoğu benzer olsa da bu nokta biraz muallakta kalmaktadır. Ancak düşman olan müşrik kuvvetlerinin Uhud dağında konuşlanması dolayısı ile Mescid-i Râye olan yerin konum olarak daha isabetli olacağı zannındayız. 2024 yılında başlayıp devam eden restorasyon çalışmaları bu eski ve girişine evvelce müsaade edilmeyen musalla – namazgahlara artık erişimi sağlamış. Vaktiniz müsait ise hepsinde 2şer rekat tahiyyat’ul mescid namazı kılabilmemize olanak sağlamıştır.
Toplamda 5,5 kilometre uzunluk, 9 metre genişlik ve 4,5 metre derinlikte olan bu hendekler ise günümüzde maalesef tamamen kapatılmıştır. Umulur ki en azından müsait bir mahalde bunun da kısa da olsa bir kısmını ziyaret edilebilir ileriki zamanlarda.
Buradaki 6 tane mescidi ziyaret ettikten sonra konum bilgisini de paylaştığımız Ben-i Haram Mescidini de ziyaret etmeyi sakın ihmal etmeyin. Orası Efendimizin uzun secdelerinden birisini yaptığı bir mahaldir ve çok kıymetlidir.
Umre Ziyaretimizi daha anlamlı kılmak adına mutlaka ziyaret edin!
