Bu mekanın ismi ile Beni Sad yurdunun isimleri çok karıştırılmaktadır. Benî Sad yurdu Allah Rasulu(sav) efendimizin sütannesi Seyyide Halime’nin olduğu yerdir. Burası ise vefatından sonra hilafet makamına kimin geçeceği üzerine yapılan münazaranın mekanıdır. Aynı zamanda bazı kaynaklarda Biat bahçesi (Hadîkatü’l-bey‘a) olarak da bilinir. Şu anda mescidin genişlemesiyle tamamen bahçenin içerisinde kalmış olsa da hala yeri korunmaktadır. Burası Medine’nin pazarı olan Menâha denilen mıntıkaya dahildir ve ilerisi bâdiye olarak bilinir. Bâdiye düzenli yerleşim yeri dışında kalan kısma verilen isimdir ve genellikle göçer bedevilerin ikamet ettiği mıntıkaların geneli için kullanılır. Bu alan ve çevresi aynı zamanda siyer kitaplarında da geçen Allah Rasûlu ve Aişe annemizin yarış yaptıkları yerin yanı başındadır. Buranın ilerisinde de şu anda Movenpick otelin olduğu alanda toplamda 14-15 tane olan Budaa kuyuları vardı. Ancak şu anda tamamı otelin arazisinde kalmıştır.
Şu anda tadilat sebebiyle ziyaret yasaktır. Ancak dışarıdan görebilirsiniz. Ancak bu yazıyı sizlere hazırlayan bu fakir kardeşiniz bundan yaklaşık olarak 8 sene kadar önce, ve sabahın çok erken vaktinde bir kaç saat burada çayımı yudumlayıp, o kutlu zamanlara dalıp gitmiştim. İnşallah tekrar açılır ve sizlerde bu mekanda anılara şöyle bir dalarsınız.
Tarihteki Önemi
Beni Saide Gölgeliği (Sakīfetü Benî Sâide – سقيفة بني ساعدة), tarihî bir mekan olarak günümüzde Mescid-i Nebevî’nin avlusu içinde korunmaktadır. “Sakife” kelimesi, Arapçada “gölgelik” anlamına gelir ve insanların sıcaktan korunmak için ağaç altlarına veya üstü kapalı alanlara toplandığı, dinlendiği yerleri ifade eder. Bu ifade aynı zamanda hurma kurutma yerleri için de kullanıldığı olmuştur. Hatırlarsanız, Mescid-i Nebevi’nin bina edildiği arsa öncesinde hurma kurutma alanıydı.
Bir zamanlar bu amaçla kullanılan bu kutsal gölgelik, günümüzde İslam’ın en mübarek mescitlerinden birinin parçasıdır. Hacılar ve ziyaretçiler, burada yaşanan kritik tarihî anları düşünme fırsatı bulur.
Beni Saide Gölgeliği, İslam tarihinde son derece önemli bir yere sahiptir. El-Ezherî’nin açıklamasına göre “sakīfe”, genellikle bir kuyu veya toplanma alanı yakınında bulunan, üstü kapalı veya ağaçlarla gölgelenen yapıları tanımlar. İslam’ın erken döneminde ise bu gölgelik, Beni Saide Gölgeliği adıyla anılmış ve Hz. Ebû Bekir es-Sıddîk’ın (radıyallâhu anh) ilk halife olarak kendisine biat edildiği yer olarak tarihe geçmiştir.
Ancak bu meşhur olaydan önce de Peygamber Efendimiz’in (sallallâhu aleyhi ve sellem) burayı ziyaret ettiği kaynaklarda yer alır. Sahabe Sehl ibn Sa’d’ın (radıyallâhu anh) naklettiği bir hadiste şöyle anlatılır:
“Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) o gün Beni Saide Gölgeliği’ne gelerek ashabıyla birlikte oturdu. Sonra bana, ‘Bize içecek bir şey getir, ey Sehl!’ buyurdu. Ben de bu bardağı getirip onlara içirdim…” (Buhârî).
Beni Saide Kabilesi’nin bu gölgeliği, Ensar’ın önde gelen liderlerinden Sa’d ibn Ubâde’nin (radıyallâhu anh) evinin yakınındaydı. Semhûdî’nin aktardığına göre, biat gününde Ensar, hasta olan Sa’d ibn Ubâde’nin yanında toplanarak Hz. Peygamber’in (sallallâhu aleyhi ve sellem) vefatının ardından liderlik meselesini müzakere etti. Mekân, Budâa Kuyusu ve kabile yerleşimine yakınlığı nedeniyle pratik bir seçimdi.
Sa’d ibn Ubâde’nin “Bizden bir lider, sizden de bir lider” sözü, Ensar’ın yeni yönetimde söz sahibi olma arzusunu yansıtıyordu. Yapılan tartışmaların ardından Hz. Ömer ibn Hattâb (radıyallâhu anh), ilk olarak Hz. Ebû Bekir’e biat etti ve bu adım diğerlerinin de ona uymasına vesile oldu. Beni Saide Gölgeliği’ndeki bu an, Hz. Ebû Bekir’in hilafetinin başlangıcını ve İslam yönetiminin temellerinin atılışını simgeler.
Bu tarihî toplantı, Muhacirun ve Ensar arasındaki birliği ve Müslüman toplumu ileri taşıyacak liderliğin tesisini temsil eder. İslam tarihinin dönüm noktalarından biri olarak, Beni Saide Gölgeliği hâlâ İslami yönetim prensipleri ve toplumsal uzlaşının önemini hatırlatan bir semboldür.
Bu özel mekanı ziyaret etmek, yalnızca tarihe tanıklık etmek değil, aynı zamanda erken dönem İslam toplum yaşamının özünü bir nebze olsun deneyimlemektir. Umre ziyaretinizde İslam tarihiyle olan bağınızı derinleştirmek için bu fırsatı kaçırmayın.
Umre Ziyaretimizi daha anlamlı kılmak adına mutlaka ziyaret edin!
